एजेन्सी । अमेरिकाले सिरियामा विभिन्न स्थानमा शुक्रबार अबेर राति गरेको हवाई आक्रमणले त्यहाँका राष्ट्रपति अहमद अल–शाराले सामना गरिरहेका चुनौतीहरूलाई उजागर गरेको छ ।

अहमदले राष्ट्रमाथि नियन्त्रण कायम गर्न र अमेरिकाका राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रम्पसँगको नयाँ सम्बन्धलाई अगाडि बढाउन संघर्ष गरिरहेका छन् ।

अमेरिकी सेनाको सेन्ट्रल कमान्डका अनुसार, अमेरिकी लडाकु विमान, अट्याक हेलिकप्टर र आर्टिलरीले मध्य सिरियाभरि इस्लामिक स्टेटका ७० भन्दा बढी स्थानहरूमा आक्रमण गरी उक्त समूहको पूर्वाधार र हतियार भण्डारहरूलाई निशाना बनाएका छन् । जोर्डनका लडाकु विमानहरूले अमेरिकाको यस अभियानमा सहयोग गरेका थिए ।

अमेरिकी र सिरियाली अधिकारीहरूका साथै सुरक्षा विज्ञहरूका अनुसार, गत महिना सिरिया इस्लामिक स्टेट समूहलाई परास्त गर्न वैश्विक गठबन्धनमा सामेल भएदेखि यस समूहले देशमा आफ्ना आक्रमणहरूलाई तीव्र बनाएको छ ।

सिरिया सरकारले अमेरिकी आक्रमणका बारेमा प्रत्यक्ष रूपमा कुनै टिप्पणी गरेन तर शनिबार आफूले पनि इस्लामिक स्टेट आतंकवादी समूहविरुद्ध सैन्य कारबाहीहरू तीव्र बनाइरहेको बताएको छ ।

‘सिरियाली अरब गणतन्त्र अमेरिका र अन्तर्राष्ट्रिय गठबन्धनका सदस्य राष्ट्रहरूलाई नागरिकहरूको सुरक्षा र यस क्षेत्रमा सुरक्षा तथा स्थिरता पुनर्बहालीमा योगदान पुग्ने गरी यी प्रयासहरूमा सहयोग गर्न आह्वान गर्दछ,’ विज्ञप्तिमा भनिएको छ ।

अल–शाराको सरकारले सिरियाको मामिलामा आफ्नो अधिकार देखाउन चाहेको र आफ्ना अन्तर्राष्ट्रिय साझेदारहरूसँग पनि सम्बन्ध बढाउन खोजेको इन्टरनेशनल क्राइसिस ग्रुप नामक थिंकट्यांकका वरिष्ठ सिरिया विश्लेषक नानार हावाचले बताए ।

अल–शाराले आफ्नो नेतृत्वमा विभिन्न समूह र धार्मिक अल्पसंख्यकहरूलाई एकजुट पार्ने कठिन कार्यको सामना गरिरहेका छन् । ती समूहहरूमा उग्रवादी विचारधारा राख्ने र उनी आफैं जस्तै कुनै समय अल–कायदामा आबद्ध भएका गुटहरू पनि समावेश छन् ।

अल–शाराका केही कट्टर समर्थकहरूले आफ्नो मातृभूमिमा पश्चिमी देशले गरेको आक्रमणप्रति आक्रोश पोख्न सक्ने हावाचले थपे । ‘सरकार सन्तुलन कायम गर्न निकै प्रयास गरिरहेको छ,’ उनले भने ।

परिचालन सम्बन्धी मामिलामा छलफल गर्न नाम नबताउने शर्तमा बोलेका एक वरिष्ठ अमेरिकी सैन्य अधिकारीले थप अमेरिकी हवाई आक्रमणको सम्भावनालाई नकारेनन् ।

हालका लागि सिरियाली सुरक्षा बलहरूले अमेरिकी गुप्तचरको सहयोगमा इस्लामिक स्टेटका लडाकुहरू विरुद्ध छापा मार्ने कार्यलाई तीव्र बनाउने र समूहमा हुने हतियारको प्रवाहलाई रोक्ने ती अधिकारीले बताए ।

ट्रम्पले प्राचीन सहर पाल्मिरामा दुई अमेरिकी सैनिक र एक नागरिक अमेरिकी दोभाषेको हत्या गरेको बदलामा इस्लामिक स्टेट समूहविरुद्ध कारबाही गर्ने बताएको एक हप्तापछि सिरियामा शुक्रबार आक्रमण भएको हो । अमेरिकी अधिकारीहरू र सिरियाली राज्य सञ्चारमाध्यमहरूले उक्त आक्रमणमा तीन अमेरिकी सैनिक र दुई सिरियाली सुरक्षाकर्मी पनि घाइते भएको जानकारी दिएका थिए ।

पेन्टागन र अमेरिकी गुप्तचर अधिकारीहरूका अनुसार, प्रारम्भिक मूल्यांकनले यो आक्रमण सम्भवतः इस्लामिक स्टेट समूहले गरेको संकेत गरे पनि हालसम्म कुनै पनि समूहले यसको जिम्मेवारी लिएको छैन ।

यी हत्याहरूले सिरियाको सुरक्षा संरचनाभित्र रहेका कमजोरीहरूलाई उजागर गरेका छन् । ट्रम्पका केही समर्थकहरूले अमेरिकी सेना फिर्ता गर्न माग गरेका छन् ।

अल–शारा र उनका विद्रोही बलहरूले सिरियाका लामो समयदेखिका तानाशाह बसर अल–असदलाई अपदस्थ गरेपछि एक वर्षअघि सत्ताकब्जा गरेका थिए । ध्वस्त भएको अर्थतन्त्र, बढ्दो साम्प्रदायिक हिंसा, राजनीतिक अस्थिरता र आतंकवादको बढ्दो खतरासँग सिरिया जुधिरहेको छ ।

ट्रम्प र अल–शाराले सौहार्द्रपूर्ण सम्बन्ध कायम राखेका छन् । उनीहरूले नोभेम्बरमा ह्वाइट हाउसमा भेटसमेत गरेका थिए । गत हप्ता वाशिङटनले सिरियामाथि लगाइएका अन्तिम चरणका कडा प्रतिबन्धहरू पनि खारेज गरेको थियो ।

अमेरिकीहरूमाथि भएको घातक आक्रमणपछि ट्रम्पले सिरियाली नेताप्रतिको आफ्नो समर्थन दोहोर्याएका छन् ।

असदले सिरियामा शासन गर्दा पनि अमेरिकाले इस्लामिक स्टेट समूह विरुद्ध ठूलो संख्यामा आक्रमणहरू गरेको थियो । सैन्य पराजय र क्षेत्र गुमाएका कारण पछिल्ला वर्षहरूमा यस समूहको शक्ति घटेको भए पनि यो अझै पनि मध्य सिरियाका दुर्गम मरुभूमिहरूमा उपस्थित छ । त्यहाँबाट यसले छिटपुट आक्रमणहरू गर्दछ ।

यही महिना उक्त समूहले उत्तर–पश्चिमको इडलिब गभर्नोरेटमा चार सिरियाली सरकारी अधिकारीहरूको हत्याको दाबी गरेको थियो । यसले पूर्वको देइर एल–जोर गभर्नोरेटमा भएका दुईवटा आक्रमणको पनि जिम्मेवारी लिएको छ । त्यसमध्ये एउटाले विस्फोटक उपकरण प्रयोग गरी सेनाको सवारीसाधनलाई निशाना बनाएको थियो ।

गत हप्ता सिरियाली अधिकारीहरूले इडलिबमा इस्लामिक स्टेट समूहको एउटा सेलसँग सम्बन्धित धेरै व्यक्ति र राजधानी दमास्कसमा विस्फोटक पदार्थ र सुसाइड ड्रोनसहित फेला परेका समूहका एक सदस्यलाई पक्राउ गरेको बताएका छन् ।

पछिल्लो ६ महिनामा सिरियामा इस्लामिक स्टेट समूहलगायत आतंकवादी अपरेटिभहरूलाई निष्प्रभावी पार्ने उद्देश्यले ८० भन्दा बढी अभियानहरू सञ्चालन गरेको अमेरिकी सेनाको सेन्ट्रल कमान्डले शुक्रबार जनाएको छ ।

सैन्य विश्लेषकहरूले यी आक्रमणहरूबाट इस्लामिक स्टेट समूहको क्षमतालाई कति क्षति पुर्यायो भन्नेबारे अझै मूल्यांकन गरिरहेको शनिबार बताए ।

अन्य आतंकवादविरोधी विश्लेषकहरूले ठूलो संख्यामा इस्लामिक स्टेटका निशानाहरूमा गरिएको आक्रमण र यसको समयलाई लिएर आफूहरू अचम्मित र केही हदसम्म सशंकित भएको बताएका छन् ।

‘हामीले तीनजना अमेरिकी मारिएपछि मात्र किन आक्रमण गरेको ?’ एक गुप्तचर र परामर्शदाता फर्म सुफान सेन्टरका कार्यकारी निर्देशक कोलिन पी क्लार्कले बताए, ‘यसले धेरैलाई अमेरिकी प्रतिक्रियाप्रति सशंकित बनाएको छ र कसैकसैले यसलाई देखावटी मात्र भनिरहेका छन् ।’